Tekst: Annabel Groot (oogarts in het Radboudumc, arts-onderzoeker Amsterdam UMC)
In Nederland worden ongeveer 10-15 kinderen met microftalmie (oog is in aanleg te klein) of anoftalmie (oog is afwezig) geboren. Als een kind MICA aan één oog heeft, dan ontstaat zo een asymmetrie van het gezicht. De kant met het MICA-oog heeft vaak een kleinere oogkas, kaak en jukbeen. Dit maakt dat het gelaat niet mooi in evenwicht is. Bij kinderen met MICA aan twee oogjes zijn de oogkassen kleiner en ze liggen veel dieper in het gelaat, met kleine ooglidspleetjes.
Als het kind met één oog of twee ogen niets ziet, wordt doorgaans een behandeling met oogkas-vullende prothesen (conformers) gestart. Deze worden steeds verwisseld voor een groter exemplaar totdat het kindje een mooi kunstoog kan dragen. Met deze behandeling kan de oogkas tóch gaan groeien. Er treedt dus minder ongelijkheid in het gezicht op.
Het onderzoek
In dit onderzoek hebben we bekeken hoe de oogkassen bij kinderen met MICA zich nu echt ontwikkelden. En of de grootte van het oog, de behandeling of leeftijd hierop van invloed zijn. We hebben een groep van 72 patiëntjes gevolgd tussen 2013 tot 2022. Een radioloog maakte regelmatig echo’s waarbij de aslengte van het oog (de afstand van het hoornvlies tot het netvlies), de oogkashoogte en -breedte werden gemeten. We hebben in totaal 400 echo’s gedaan.
De resultaten
We onderzochten 49 kinderen met één microftalmie-oog. Bij de helft van deze groep groeide het oog meer dan 1mm. Ondanks deze groei bleek dit bij 24 van de 49 patiënten toch veel minder te zijn dan de groei van hun normale oog. Bij het overgrote deel van deze kinderen werd wel een oogkassymmetrie van meer dan 80% gezien. Een aslengte van minder dan 10.5mm leidde vaker tot asymmetrie in het gezicht.
Bij kindjes die onder de één jaar begonnen met conformer therapie zagen we de beste resultaten qua symmetrie. Bij kinderen die na hun 6,5e levensjaar begonnen met conformers werden geen duidelijke veranderingen meer waargenomen.
Lees het Engelse onderzoeksartikel Long term follow-up of axial length and orbital dimensions in congenital microphthalmia and anophthalmia.
