En zo kwam ik bij onze vereniging terecht!
Kollum, voorjaar 1958. Als 8-jarige hielp Dick Akse zijn vader op het postkantoor met de postzakken. Wat er vanaf die dag in 1958 gebeurde met zijn oog heeft Dick voor ons in een uitgebreid persoonlijk verslag geschreven. Dat begint met de ‘nieuwste technieken’ uit 1958 tot en met de nieuwste inzichten in 2017.
Voorjaar 1958.
Mijn vader was postbesteller en ik zou als achtjarig jongetje mijn vader ‘even’ meehelpen. Met een speciaal mes probeerde ik het touwtje van een postzak door te snijden. Dit lukte niet zo goed. Opeens schoot het mes door het touw en de stompe punt van het ding belandde in mijn rechteroog. Grote paniek. Nog diezelfde avond ben ik in het ziekenhuis in Groningen geopereerd. Tijdens de operatie zijn de resten van mijn oog verwijderd, waarna een implantaat in de oogkas werd geplaatst, omwikkeld door donorbindweefsel. Hieraan werden de oogspieren vastgemaakt. Voor die tijd een unieke operatie! Door deze ingreep kon de prothese blijven bewegen. Ik kreeg destijds geen garantie. Men vertelde mij dat het een jaar goed kon gaan, maar misschien ook wel voor de rest van mijn hele leven…
Verandering oogholte in 2015
In 2015 ging mijn oogholte er echter anders uit zien en kreeg ik steeds meer last van irritatie. Ik vroeg mijn oogarts in het MCL te Leeuwarden om advies en informeerde ook naar een eventuele ooglidcorrectie. Ik werd hier niet veel wijzer van en ging op zoek naar nog meer informatie. Ik ontdekte de website van de Vereniging OOG in OOG en stelde vragen via e-mail aan Tonnie Landman. Van haar ontving ik een lijst met namen van orbitaspecialisten in Nederland. Dit was de aftrap van een intensieve ‘renovatie’. In oktober 2016 kreeg ik een nieuwe glazen oogprothese van de firma Müller. Helaas heb ik deze nieuwe prothese maar één week in kunnen houden en heb daarna mijn oude prothese weer ingedaan. Inmiddels had ik van mijn huisarts een verwijzing gekregen voor een consult bij een orbitaspecialist. Het eerste bezoek was in november 2016 bij dr. R. van der Veen in het UMC in Utrecht. Hij bekeek mijn oogholte en was zeer verbaasd. Het implantaat was gekanteld en het slijmvlies was grotendeels verdwenen, opgezet en ontstoken. Ook moest er een CT-scan gemaakt worden.
7 december 2016 – Scan en behandelplan
Op die dag werd eerst de CT-scan gemaakt. Hierna besprak dr. Van der Veen met mij twee opties. Voorstel nummer één: een ‘simpele’ operatie met vervanging van het implantaat, waarbij het resultaat waarschijnlijk minder goed zou zijn (vochtafscheiding e.d.). Voorstel nummer twee: een zogenoemde dermisfat graft-operatie. Dit is een verwijdering van het oude implantaat en plaatsing van een stukje spier- en vetweefsel vanuit mijn bil in de oogholte. De genezing zou zo’n zes tot acht weken vergen. Voor deze optie werd gekozen.
Dé grote dag – de dermisfat graft-operatie
2 februari 2017 – De grote dag was aangebroken. Om 10.45 uur meldde ik mij bij de opnamebalie in Utrecht met de bedoeling dat ik één nacht in het ziekenhuis zal blijven. Na enige tijd werd ik naar de operatiekamer gebracht. Dr. Van der Veen was hier natuurlijk ook. Ik werd op mijn linkerzij gelegd, want men moet ook bij mijn bil kunnen voor de dermisfat graft-ingreep. Ik vertelde ook nog even over de ‘renovatie’ van mijn rechteroog. “Waag het niet om mijn linkeroog te nemen!” Gelach in de operatiekamer. Ik wenste de aanwezigen succes met de operatie. Even later was ik helemaal van de wereld.
Langzaam werd ik weer wakker. Dr. Van der Veen kwam mij vertellen dat de operatie goed was gegaan. Gelukkig! Door het drukverband op mijn oog moest ik misschien een nachtje langer blijven. Na een onrustige nacht (controles, herrie van buurman, pijnstilling) werd ik om ongeveer 8 uur wakker. De dienstdoende afdelingsarts bekeek even later het resultaat van de operatie nauwkeurig en knikte tevreden. Ook de wond in mijn bil werd aan een inspectie onderworpen en omdat er geen complicaties waren kon ik in de loop van de dag naar huis. Hoera! Ik kreeg een nieuw drukverband op mijn oog en ook mijn bil werd weer ‘ingepakt’. Ik belde meteen Joy, mijn vrouw, met het goede nieuws.
Het vervolg (noem het maar revalidatie)
De dagen daarna werd ik goed verzorgd door mijn lieve Joy. De wond in mijn bil genas goed, na een week hoefde er geen verband meer op, maar het bleef wel gevoelig. Uit mijn oog kwam de eerste twee weken nog veel vocht vermengd met wat bloed. “Dit is niet verontrustend”, zei dr. Van der Veen, bij de nacontrole op woensdag 15 februari. Hij was tevreden met wat hij zag. Ook het bewegen ging goed, wel niet zo als bij een normaal oog, maar dit was het optimale wat gehaald kon worden. Zijn collega, die met hem de operatie gedaan heeft, komt ook nog even naar mijn oog kijken en ook hij is tevreden. Beiden leggen nog even uit dat er slijmvlies over het ingezette weefsel zal groeien.
Van glas naar kunststof
Op 21 februari was mijn oogverband donkerroze, waardoor ik wat ongerust werd. Ik nam contact op met de oogpoli van het UMC, ook al omdat ik op 13 maart een afspraak had bij de fa. Müller. Dr. Van der Veen adviseerde dat ik op die datum wel een prothese kan laten aanmeten maar deze nog niet moet gaan dragen. Toch hield ik mijn twijfels of 13 maart niet te vroeg zou zijn. Beschadiging van het nieuwe weefsel? Of toch een kunststof oogprothese? Ik zocht daarom weer contact met Vereniging OOG in OOG. De voor- en nadelen van glas en kunststof werden nog eens onder de loep genomen. Voor alle zekerheid heb ik ook nog eens telefonisch advies aan dr. Van der Veen gevraagd, ook al omdat er nog steeds vocht (met bloed) uit mijn oog kwam. Wat betreft de nieuwe prothese adviseerde hij toch om een kunststof prothese te nemen, omdat de vorm en grootte van mijn oogholte nog kan veranderen. Kunststof is eenvoudiger aan te passen. Ik was overtuigd en maakte daarom meteen een afspraak met de firma Bak voor vrijdag 7 april in het MCL in Leeuwarden. De afspraak met de firma Müller heb ik uiteraard netjes afgezegd.
Opa piraat
Op maandag 27 februari probeerde ik een zwart ooglapje uit. Joy maakte een foto en stuurde die naar mijn dochter en kleinzoons: “Opa piraat….!” Ze reageerden vrijwel meteen en de jongens waren heel nieuwsgierig: “Opa, kijk je nou met je bil?” “Ja, jongen, met mijn bil door mijn bril!” Veel mensen stelden vragen: “Heb je gevochten?”, “Ben je aan staar geopereerd?” en “Ha, piraat!” Ik legde geduldig uit wat er gebeurd was en hoe het vervolg zal zijn. “Kun je dan weer kijken met dat oog?” en “Kun je wel autorijden?”. Op een kaartavond zei een mevrouw: “Ik wil niet met jou kaarten, want jij ziet maar de helft…” Nou, dat kon haar wel eens flink tegenvallen…!
7 april 2017 – aanmeten oogprothese
Op vrijdag 7 april 2017 werd de nieuwe kunststof prothese aangemeten in het MCL te Leeuwarden. Spannend! Frédérique Bak inspecteerde mijn oogholte, deed een greep in een bak met protheses en viste er al snel eentje uit. De kleur week een klein beetje af. “Dit komt goed als we jouw definitieve prothese gaan maken”, zei ze. Ik heb bijna niet het gevoel dat er iets vreemds in mijn oogkas zit en zo hoort het ook. “Je mag deze tijdelijke prothese meteen gaan dragen”, vertelde ze, “dan hoef je het ooglapje niet meer voor.” Daar was ik al heel blij mee. Nog 14 dagen wachten en dan was de definitieve prothese klaar. Na een half uur nam ik opgewekt afscheid.
Lotgenoten Contactdag
Op zaterdag 15 april 2017 was ik al vroeg op pad om de Lotgenoten Contactdag van de Vereniging OOG in OOG te bezoeken, heel benieuwd wat me dat zou brengen. Het werd voor mij een heel bijzondere dag: het horen en zien van wetenswaardigheden en nieuwtjes over het hebben van en het zien met één oog, informatie over protheses en het uitwisselen van ervaringen en belevenissen van verschillende lotgenoten. Al met al een zeer geslaagde dag! Het voelde als een heerlijke, warme familiedeken! Ik hoop nog vaak mensen van deze groep te mogen ontmoeten. Complimenten voor het bestuur van Vereniging OOG in OOG en de organisatoren van deze dag!
Oude implantaat is voor de wetenschap
Op woensdag 19 april 2017 had ik weer een controle-afspraak met dr. Van der Veen. Ook al is het nog maar een ‘leenprothese’, hij vond dat het er mooi uitzag. Ook over de binnenkant was hij zeer tevreden. Zoals beloofd, zou hij mij het oude implantaat laten zien: een wit bolletje van ongeveer 1,5 cm doorsnee, met een afgeplatte kant, waaraan vier ‘handvaatjes’. Hieraan hebben de oogspieren vastgezeten. Ik kreeg het implantaat echter niet mee naar huis want dr. Van der Veen wilde het implantaat bewaren voor de wetenschap.
En dan eindelijk de nieuwe oogprothese indoen
Vergezeld van Joy en mijn kleinzoon heb ik mijn prothese opgehaald bij Jelmer Remmers van de firma Bak. Jelmer maakte nog een paar kleine correcties en het was klaar. Ik voelde hem bijna niet meer! Even in de spiegel kijken: ik ben zeer tevreden, de prothese zit er goed in, het lijkt wel of mijn onderste ooglid er beter omheen sluit dan bij mijn vorige (glazen-) protheses. Een ooglidcorrectie, waar een paar jaar geleden nog sprake van was, is dus (voorlopig) niet nodig. En ook de kleur is prima. Vakwerk!
Met één oog blij de wereld in kijken
Nu, na een paar dagen, ben ik al aardig gewend aan mijn nieuwe prothese. Ik voel hem nauwelijks, alleen is er wat vochtafscheiding, maar dat ben ik altijd al gewend geweest. Niet meer dan voor de ingreep. En zo ben ik een tevreden en gelukkig mens, die met één oog (meestal) blij de wereld in kijkt!