Afstand houden en zo….

Volgens de richtlijnen van de 1,5 meter samenleving moeten we afstand houden van elkaar. Dat valt niet altijd mee, zeker niet als je met één oog kijkt. In het verkeersrecht staat ook dat je voldoende afstand moet houden. Die verplichting nakomen blijkt ook niet altijd mee te vallen, ongeacht of men met één of twee ogen kijkt.

Regelmatig houden automobilisten te weinig afstand van elkaar en – nog erger – ze jagen­ bumperklevend achter elkaar aan. Als gevolg daarvan ontstaan er veel aanrijdingen. In mijn trainingen voor behandelaars van verkeersschades, bespreken we wie er in zo’n situatie aansprakelijk is. Is dat de achterste auto om dat hij onvoldoende afstand hield? Of is het de voorste auto omdat hij ineens remde? Voor degene die nieuwsgierig zijn naar het antwoord, leg ik graag uit wie in dit geval aansprakelijk is.

 

Stel je rijdt 100 km per uur

Stel, je rijdt in de auto op de snelweg met een snelheid van 100 km per uur. Ineens steekt moeder eend met een aantal kleine eendjes de weg over. Wat doe je? Remmen of doorrijden? Voor de veiligheid van jezelf en anderen kun je het beste doorrijden. Maar waarschijnlijker is dat je in een reflex op de rem trapt. Alle kans dat automobilist achter je net iets later remt en achterop jouw auto rijdt. Wie is er dan aansprakelijk?

 

Wie is aansprakelijk?

Een van de uitgangspunten in het verkeersrecht is: “Een bestuurder moet in staat zijn om het voertuig tot stilstand te brengen binnen de afstand waarover hij de weg kan overzien en waarover deze vrij is.” Vrij vertaald staat daar: je moet  voldoende afstand houden om te kunnen remmen als dat nodig is. Je mag dus niet te dicht achter jouw voorganger rijden. Als je botst op de auto voor je, dan ontstaat het vermoeden dat je niet voldoende afstand hield. Je bent dan in principe aansprakelijk voor de schade die is ontstaan. In principe, want je mag proberen aan te tonen, dat je wel voldoende afstand hield en dat de botsing door iets of iemand anders werd veroorzaakt. Bijvoorbeeld dat je werd doorgedrukt door een auto die achterop jou reed of omdat de auto voor jou ‘zomaar’, zonder dat dat nodig was, remde. Een ander uitgangspunt in het verkeersrecht is dat het verboden is om ‘een gevaar te zetten’ of anderen in het verkeer te hinderen. Door zomaar te remmen zonder verkeersnoodzaak hinder je het overige verkeer.

 

Wel of niet remmen voor eenden?

In het voorbeeld is degene die achterop rijdt de vermoedelijk aansprakelijk partij omdat hij/zij kennelijk te weinig afstand hield. Maar de achter-op-rijder mag proberen aan te tonen dat de voorste auto remde zonder verkeersnoodzaak. Het remmen op de snelweg voor eenden wordt in de rechtspraak uitgelegd als remmen zonder noodzaak.  De impact van remmen voor eendjes is volgens een uitspraak van de rechter voor het verkeer groter dan de eenden overrijden. Daarom is de voor eendjes remmende automobilist aansprakelijk. Deze uitspraak staat bekend als het ‘Eendjesarrest’. In dit arrest staat ook dat remmen voor grotere dieren zoals herten, koeien, zwijnen et cetera wel gezien moet worden als remmen met verkeersnoodzaak, omdat een aanrijding met zo’n groot dier wel grote gevolgen kan hebben voor het verkeer. Het uitgangspunt dat de achter-op-rijder aansprakelijk is blijft wel bestaan voor de botsingen binnen de bebouwde kom en de 60/70/80 km wegen. Op deze wegen moet je er rekening mee houden dat er geremd wordt voor iets of iemand die wil gaan oversteken.

 

Eendjesarrest

Het ‘Eendjesarrest’ bespreek ik regelmatig met mijn cursisten. Een paar weken geleden kreeg ik een mailtje van een cursist: “Hadden wij dit gister besproken? Wat een toeval.” In de mail verwees zij naar een krantenbericht over een verkeersongeval van de vorige dag: “Overstekende eendjes waarschijnlijk oorzaak ernstig ongeval op A2”. Bij het artikel stond een foto van Moeder-eend met haar jongen. Ik antwoordde: “­Geen toeval dat er geremd werd voor het vrouwtje van de wilde eend.” De cursist reageerde: “Afstanden kun je misschien niet goed zien met één oog, maar eenden herkennen wel. Denk erom als je er een ziet op de snelweg… Niet remmen!”

 

Wees voorzichtig en houd afstand!

Anita Hol-Bubeck